Της Σοφίας Νέτα
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέδωσε κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Έτους των Πολιτών 2013 Οδηγία για τα Δικαιώματα των Καταναλωτών (ΟΔΚ)  με στόχο να ενισχύσει την προστασία και εμπιστοσύνη του καταναλωτή χωρίς περιορισμούς. Κάθε κράτος – μέλος της ΕΕ πρέπει να εφαρμόσει την Οδηγία αυτή έως τις 13 Δεκεμβρίου 2013. Η ΟΔΚ είναι σημαντική γιατί βοηθά τους καταναλωτές να ωφεληθούν από την ενιαία αγορά της ΕΕ. Για παράδειγμα σε αυτές τις δύσκολες οικονομικά εποχές, οι καταναλωτές μπορούν να αγοράζουν τα προϊόντα στην καλύτερη δυνατή τιμή στις διάφορες χώρες της ΕΕ καθώς και διαδικτυακά.
Οι διαδικτυακές αγορές παρουσιάζουν ιδιαίτερη ανάπτυξη και στην Ελλάδα, ειδικά δε κατά την περίοδο των Χριστουγέννων. Είναι λοιπόν σημαντικό τα δικαιώματα του καταναλωτή να είναι ισχυρά και εφαρμόσιμα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αρχίσει μια διαβούλευση με τους καταναλωτές, τις καταναλωτικές οργανώσεις και τις επιχειρήσεις προκειμένου να δει ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για την ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών διασυνοριακά. Η διαβούλευση αυτή ολοκληρώνεται στα τέλη του Ιανουαρίου 2014 και τα αποτελέσματά της είναι διαθέσιμα στο διαδίκτυο.
Οι σημαντικότερες διατάξεις της ΟΔΚ προβλέπουν συνοπτικά τα ακόλουθα:
1) Ο καταναλωτής πριν προβεί σε κάποια πράξη αγοράς πρέπει να ενημερώνεται πλήρως για τα χαρακτηριστικά των αγαθών  και υπηρεσιών, τα στοιχεία του προμηθευτή και τη συνολική τιμή.
2) Εναρμονίζεται πλέον για όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ οι 14 ημέρες ως χρόνος αναιτιολόγητης υπαναχώρησης του καταναλωτή από την αγοραπωλησία, ηλεκτρονική - εξ’ αποστάσεως (εκτός καταστήματος). Μέσα στην προθεσμία αυτή οι καταναλωτές έχουν τη δυνατότητα να υπαναχωρήσουν από την αγοραπωλησία χωρίς καμία απολύτως αιτιολογία και χωρίς καμία επιπλέον οικονομική επιβάρυνση εκτός από το άμεσο κόστος της επιστροφής των προϊόντων.
3) Σε περίπτωση που ο προμηθευτής δεν παράσχει στον καταναλωτή τις αναγκαίες πληροφορίες σχετικά με το δικαίωμά του να υπαναχωρήσει από την παραπάνω αναφερόμενη αγοραπωλησία τότε ο καταναλωτής έχει το δικαίωμα να ασκήσει την υπαναχώρηση έως και 12 μήνες από τη λήψη της υπηρεσίας ή του αγαθού.
4) Στην περίπτωση άσκησης του δικαιώματος υπαναχώρησης και επιστροφής του προϊόντος ή υπηρεσίας από τον καταναλωτή, τότε ο προμηθευτής οφείλει να επιστρέψει κάθε πληρωμή που έλαβε από τον καταναλωτή χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και εντός 14 ημερών από την ημέρα που έλαβε γνώση της υπαναχώρησης.
5) Ο προμηθευτής είναι υποχρεωμένος να παρέχει στον καταναλωτή σχέδιο δήλωσης υπαναχώρησης.
6) Επιπρόσθετες οικονομικές επιβαρύνσεις για την παράδοση και πληρωμή των αγαθών (π.χ. κόστος μεταφοράς) δεν επιτρέπεται να χρεώνονται στον καταναλωτή σε μεγαλύτερο ποσό από αυτό που κοστίζει στον προμηθευτή.
7) Η παράδοση των αγαθών πρέπει να γίνει εντός 30 ημερών.
8) Στην περίπτωση που η μεταφορά των αγαθών γίνει κατ’ εντολή του προμηθευτή τότε η τυχόν απώλεια ή ζημιά τους βαρύνει τον προμηθευτή.
9) Στις περιπτώσεις τηλεφωνικής επικοινωνίας καταναλωτή – προμηθευτή, ο καταναλωτής πρέπει να πληρώνει μόνο τη βασική χρέωση.
Στην περίπτωση προβλημάτων που δεν μπορούν να επιλυθούν το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή (ECC-Net) μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση διασυνοριακών διαφορών περιλαμβανόμενων των διαδικτυακών. Το ECC διαθέτει 30 κέντρα εξυπηρέτησης. Στην Ελλάδα περισσότερες πληροφορίες για το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή και το Συνήγορο του Καταναλωτή μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα: www.synigoroskatanaloti.gr